Dlaczego Kongres Kultury Regionów?
Każdy region ma swoją specyfikę – są to jakieś wyróżniające warunki, wydarzenia historyczne, pochodzenie etniczne zajmujących go grup itp. Ludzie zamieszkujący wspólny obszar wyróżniony przestrzennie lub historycznie tworzą własną kulturę, specyficzną względem kultur innych regionów. Kultura regionalna to szczególna specyfika.
Jest z jednej strony cechą wyróżniającą, a z drugiej podstawą dialogu. Jest fundamentem tożsamości oraz potencjałem, który można wzmacniać poprzez dokumentowanie, ochronę i edukację oraz wykorzystać jako atut promocyjny i gospodarczy regionu.
Istnienie kultur regionów jest obiektywnym faktem. Warto jednak zadać sobie pytanie, na ile uświadamiamy sobie ich znaczenie – historyczne i współczesne. Czy kultura regionów jest wartością jedynie dla wąskiej grupy specjalistów zajmujących się nią jako przedmiotem ochrony? Czy mieszkańców każdego regionu cechuje świadoma godność przynależności do osobnego, wyjątkowego kręgu kulturowego? Czy autorytety lokalne wykorzystują własną, specyficzną kulturę jako potencjał? Czy wysiłek i środki włożone w jej ochronę i upowszechnianie uważamy za ciążącą finansom dotację, czy może za dobrze rokującą inwestycję? Na ile potrafimy myśleć o kulturze regionów w innowacyjny sposób, widzieć jej fuzje z innymi dziedzinami życia społecznego?
Aby odpowiadać na te i inne ważne pytania Województwo Małopolskie inicjuje Kongres Kultury Regionów - forum wymiany idei i pomysłów, służące również upowszechnianiu wiedzy o kulturze regionów i jej nobilitacji jako dziedziny, która kształtuje człowieka i przesądza o tym, jak radzi on sobie we współczesności.
Dlaczego w Małopolsce?
Małopolska to region wyjątkowy ze względu na bogactwo dziedzictwa kultury tradycyjnej. Poza obfitością dziedzictwa materialnego fenomenem regionu jest to, że nie została tutaj przerwana ciągłość pokoleniowego przekazu tradycji. Mamy więc do czynienia z różnorodnym i – co istotne – żywym dziedzictwem niematerialnym. Ukształtowany przez nie Małopolanin to człowiek aktywny, samodzielny i kreatywny. Z pewnością dlatego w tym regionie tak dynamicznie rozwija się także amatorski ruch artystyczny. Małopolska wydaje się zatem regionem predestynowanym do zainicjowania dyskursu na temat kultury regionalnej w wymiarze narodowym i europejskim.
Dziedzictwo – Inspiracje
Podczas pierwszego Kongresu Kultury Regionów pragniemy nobilitować niematerialne dziedzictwo kulturowe jako „czynnik zbliżenia, wymiany i wzajemnego zrozumienia między ludźmi”. Naszą inspiracją do podjęcia tego tematu już na pierwszym kongresie jest ratyfikowana w 2011 przez Polskę Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W konwencji tej podkreśla się „znaczenie niematerialnego dziedzictwa kulturowego jako źródła różnorodności kulturowej i gwarancji zrównoważonego rozwoju” i dostrzega się fakt, że „wspólnoty, ludy autochtoniczne […] i grupy odgrywające znaczącą rolę w tworzeniu, ochronie, utrzymywaniu oraz odtwarzaniu niematerialnego dziedzictwa kulturowego, przyczyniają się tym samym do wzbogacenia różnorodności kulturowej oraz ludzkiej kreatywności”. Kongres Kultury Regionów zaprasza do debaty ludzi zajmujących się dziedzictwem jako:
Aby odpowiadać na te i inne ważne pytania Województwo Małopolskie inicjuje Kongres Kultury Regionów - forum wymiany idei i pomysłów, służące również upowszechnianiu wiedzy o kulturze regionów i jej nobilitacji jako dziedziny, która kształtuje człowieka i przesądza o tym, jak radzi on sobie we współczesności.
Dlaczego w Małopolsce?
Małopolska to region wyjątkowy ze względu na bogactwo dziedzictwa kultury tradycyjnej. Poza obfitością dziedzictwa materialnego fenomenem regionu jest to, że nie została tutaj przerwana ciągłość pokoleniowego przekazu tradycji. Mamy więc do czynienia z różnorodnym i – co istotne – żywym dziedzictwem niematerialnym. Ukształtowany przez nie Małopolanin to człowiek aktywny, samodzielny i kreatywny. Z pewnością dlatego w tym regionie tak dynamicznie rozwija się także amatorski ruch artystyczny. Małopolska wydaje się zatem regionem predestynowanym do zainicjowania dyskursu na temat kultury regionalnej w wymiarze narodowym i europejskim.
Dziedzictwo – Inspiracje
Podczas pierwszego Kongresu Kultury Regionów pragniemy nobilitować niematerialne dziedzictwo kulturowe jako „czynnik zbliżenia, wymiany i wzajemnego zrozumienia między ludźmi”. Naszą inspiracją do podjęcia tego tematu już na pierwszym kongresie jest ratyfikowana w 2011 przez Polskę Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W konwencji tej podkreśla się „znaczenie niematerialnego dziedzictwa kulturowego jako źródła różnorodności kulturowej i gwarancji zrównoważonego rozwoju” i dostrzega się fakt, że „wspólnoty, ludy autochtoniczne […] i grupy odgrywające znaczącą rolę w tworzeniu, ochronie, utrzymywaniu oraz odtwarzaniu niematerialnego dziedzictwa kulturowego, przyczyniają się tym samym do wzbogacenia różnorodności kulturowej oraz ludzkiej kreatywności”. Kongres Kultury Regionów zaprasza do debaty ludzi zajmujących się dziedzictwem jako:
- TOŻSAMOŚCIĄ (psychologiczne i socjologiczne rozumienie znaczenia dziedzictwa dla rozwoju człowieka, jego poczucia przynależności, godności, otwartości, tolerancji i kreatywności)
- PRZEDMIOTEM OCHRONY (dokumentacja, odtwarzanie, edukacja i upowszechnianie)
- POTENCJAŁEM (aspekt promocyjny, fuzje z innymi dziedzinami życia społecznego i gospodarczego)
- PRZEDMIOTEM REINTERPRETACJI (twórcy i stowarzyszenia twórcze, zespoły regionalne, rzemieślnicy itp.)
Mamy nadzieję, że ze spotkania i wymiany myśli pomiędzy teoretykami i praktykami z różnych dziedzin wyniknie wzajemne „oswojenie”, uświadomienie rozmaitości funkcji, jakie można przypisać dziedzictwu kultury tradycyjnej we współczesnym świecie, a także szereg inspiracji, które będą przedmiotem kolejnych Kongresów Kultury Regionów.
LESZEK ZEGZDA